LGS 2025 Lise Tercihleri: Yüzdelik Dilime Göre Tercih

Geçen yılın resmî sonuçları gösterdi ki 1 038 544 başvurudan yalnızca 352 öğrenci 500 tam puana ulaştı; geri kalan milyonluk kitle, tercih listelerini yüzdelik dilim verisine bakarak oluşturdu. Bu yazıda, yüzdelik hesaplama aracı ile ilk beş tercihte isabet oranınızı nasıl artırabileceğinizi adım adım ele alacağız. Ama önce LGS sistemi üzerinde kısa bir tur yapıp “dilim” kavramının mantığını pekiştirelim.

Yüzdelik Dilim Nedir?

MEB’in tanımına göre yüzdelik dilim, sıralamanızı tüm adaylar içinde yüzde bazında gösteren değerdir. Örneğin %2,45’lik dilim, 2024’te sınava giren 992 906 aday arasında “yaklaşık 24 000’inci” sırada olduğunuzu ifade eder. E-Okul VBS sonuç ekranında ilk gördüğünüz rakamlardan biri budur. Tercih döneminde bu değeri puandan bile daha kritik kılan unsur, okulların yerleştirme kılavuzu tablosunda hem taban puan hem dilim vermesidir; puan her yıl oynar, dilim nispeten stabil kalır.

Dilim Hesabını Nasıl Yorumlamalısınız?

1) Fen liseleri: Dilim sınırı genelde %0,1 – %1 aralığındadır. 2) Sosyal bilimler liseleri: %0,5 – %1,8 dilim. 3) Nitelikli Anadolu liseleri: %1 – %6 arasında değişir. Yüzdelik diliminiz %4,20 ise ilk iki grup için atak tercih, üçüncü grup için mantıklı tercih adayı sayılırsınız. Stratejik hamle, ilk beş sıraya “mantıklı + dengeli + garanti” kombinasyonunu yerleştirmekten geçer.

Ders Programınızı Dilime Göre Revize Edin

Yüzdelik dilim yalnızca tercih dönemi verisi değildir; daha sınav senesinin ilk haftalarında net hedefi belirlemek için kullanılır. Hazırlık planınızı ders programı şablonuna işlerken, her branşa koyduğunuz saat, dilim hedefiyle orantılı olmalı: %1 dilim hedefi olan öğrenci haftada 40 saat çalışıyorsa, %3 hedefi olanın en az 32 saat etüt planlaması gerekir. Bu “dilim–süre” korelasyonu, net artış eğrisini lineer tutar.

Dilim Simülasyonu Yapın

Çoğu öğrenci, denemelerdeki 5 netlik artışın dilim karşılığını yakından takip etmediği için motivasyon dalgalanması yaşar. Oysa her deneme sonrası simülasyon tablosu açıp puan–dilim tahmini girmek, ilerlemeyi görünür kılar. Bunu sıkıcı buluyorsanız üç deneme analizinden sonra “ödül molası” olarak mini oyun seansı ekleyin; kısa dopamin yükselişi, öğrenme döngüsünü kesintisiz tutar.

Dilim Hedefine Göre Net Artırma Formülü

MEB verileri 2024’te yüzde birlik dilimle beşlik dilim arasındaki net farkının 23 olduğunu gösteriyor. Bunu haftalara bölüp 23 ÷ 20 hafta ≈ 1,15 net/hafta formülüyle yükseliş planlayabilirsiniz. Başlangıçta bu oranı tutturamazsanız panik yapmayın; öğrenme eğrisi genellikle ilk üç haftada yavaş, sonraki dönemde ivmelidir.

Boş Kontenjan Haritası (2024’den Örnek)

Tablo, tercih döneminde boş kontenjanı bol lise türlerine odaklanmanın önemini gösteriyor. Örneğin Anadolu liselerinde doluluk oranı %96 iken İmam Hatip liselerinde %74’te kalıyor; bu fark, dilimi kritik sınıra yakın öğrenciler için “garanti tercih” fırsatı demek.

6 – 3 – 1 Tercih Modeli

Yüzdelik diliminizi temel alan 6 Mantıklı | 3 Atak | 1 Garanti dağılımı, yerleşme ihtimalini korurken hayalinizdeki okulu deneme şansı sunar:

• 6 Mantıklı: Diliminize en yakın Anadolu/Fen liseleri
• 3 Atak: Bir üst dilim aralığındaki yüksek prestijli liseler
• 1 Garanti: Önceki yıl dolmayan veya puanı düşen lise

E-Okul Tercih Formu – 5 Altın Kural

1. Sıra Kontrolü: Okulları dilim uyumluluğuna göre küçükten büyüğe dizin, puana göre değil.
2. Aynı İl Filtresi: İlk üç tercihte farklı il seçmek, nakil dönemi zorluğunu artırabilir.
3. Kod Hatası: Okul kodunu yanlış yazan 1 482 aday 2024’te yerleştirme dışında kaldı.
4. Onay: Tercih formunu kaydettikten sonra mutlaka onayla; onaylamayanlar sisteme girmemiş sayılıyor.
5. Çıktı Al: PDF çıktısını saklayın, nakil dönemi değişikliklerinde referans olur.

Stratejik Nakil Dönemi Planı

İlk yerleştirmede “garanti tercih”e yerleşseniz bile nakil dönemini göz ardı etmeyin. MEB istatistiklerine göre adayların %14’ü ilk nakilde, %6’sı ikinci nakilde daha üst okula geçti. Nakil başvurusu yapmadan önce koçluk raporu ile ihtimalleri hesaplatmak, boş kontenjan–dilim kesişiminde en avantajlı hamleyi görmenizi sağlar.

Sık Yapılan 3 Tercih Hatası

• Puan Saplantısı: Puan yıl bazlı oynar; yüzdelik dilim daha güvenilir ölçüttür.
• Tampuan Yanılgısı: 500 tam puan alanlar bile yanlış sıra dizimiyle istediği okula giremedi.
• Telaşlı Form: Son gün yüklenme yoğunluğu; sistemi gece yarısı kullanmak daha risksizdir.

Özet Eylem Planı

• Yüzdelik diliminizi hesaplayın, hedef lise türünün dilim aralığıyla eşleştirin.
• 6 – 3 – 1 modeliyle tercihi dengeli dağıtın.
• Boş kontenjan tablolarını analiz ederek garanti tercih belirleyin.
• E-Okul formunu yanlış okul kodu riski olmadan doldurun, onaylayın ve çıktısını alın.
• Nakil dönemini planlayın; koçluk raporuyla kontenjan–dilim kesişimini takip edin.